Burgum, 28 november

Geacht college, gemeenteraad, ambtenaren, betrokken burgers en ondernemers uit Burgum en Tytsjerksteradiel,

Graag leveren wij onze bijdrage aan het Iepen Podium van dinsdag 28 november bij het agendapunt ‘ontwerpverklaring van geen bedenkingen voor de groengasinstallatie aan de Damsingel 27 in Sumar’.

Vanuit Burgum2040 bekijken we Sonac’s plannen kritisch
We zien geen directe voordelen voor Burgum en omgeving. Ondanks de positieve aspecten van duurzame energiewinning, zijn er serieuze bedenkingen bij het verstrekken van een vergunning waarvan de lange termijn gevolgen voor geuroverlast, volksgezondheid en ruimtelijke inpassing nog onzeker zijn. Waarom zouden we de plannen steunen, los van het belang van Sonac?

Dus jullie zijn (ook) tegen de komst van de groengasinstallatie bij Sonac?

Nee, Burgum2040 is niet tegen de plannen van Sonac. We hebben gekeken naar de feiten in relatie tot het lange termijn belang van Burgum.

De feiten zijn:

  • De groengasinstallatie ondersteunt de overheidsdoelstelling voor meer groen gas.
  • Het plan draagt bij aan de klimaatdoelstellingen van de gemeente Tytsjerksteradiel.
  • Er zijn geen milieukundige belemmeringen volgens de omgevingsvergunning (geur, geluid, luchtkwaliteit).
  • De gemeenteraad beslist over afwijkingen in bouwhoogte en -blok van het bestemmingsplan.
  • De breedte van de installatie (>75 meter) is juridisch irrelevant voor de vergunningaanvraag.
  • Er zijn meerdere tijdelijke afwijkingen van het bestemmingsplan, niet alleen bij Sonac.
  • Er is geen actualisatie van het bestemmingsplan sinds 2008, ondanks verzoeken.
  • Geen plannen om het bestemmingsplan te actualiseren, vanwege de komst van de omgevingswet en complexiteit van het gebied.
  • Sonac voldoet aan “beleidsregels geur Bedrijven Fryslan 2019” en gebruikt de beste beschikbare techniek (BBT).
  • Sonac valt sinds januari 2023 onder provinciaal geurbeleid en voldoet hieraan.
  • Groengasinstallatie van Sonac blijft binnen huidige vergunning zonder geurtoename.
  • Er is een sterke reductie van geuremissie bij Sonac in de afgelopen 30 jaar.
  • Geuroverlast en volksgezondheid vallen onder provinciale verantwoordelijkheid; Sonac mitigeert risico’s adequaat volgens de m.e.r.

De genoemde feiten geven geen reden tot een ’tegen’ stem

In de bespreking van ‘ontwerpverklaring groengasinstallatie Damsingel 27 in Sumar’ beoordeelt de gemeenteraad afwijkingen van het bestemmingsplan. De feiten steunen Sonac; afwijzing van hun voorstel kan juridische conflicten veroorzaken, wat de samenwerking voor een duurzaam omgevingsplan in Burgum schaadt.

Mijlpaal in de geschiedenis van Burgum

We zijn ons bewust van zorgen over geuroverlast, maar richten ons op de toekomst. Deze avond kan een keerpunt betekenen in de relatie tussen Burgum en Sonac. De beslissing over de groengasinstallatie dient gezien te worden in een breder kader, inclusief woningbouw, ontwikkelingen in Burgum Zuid en West, de centrumvisie, jachthaven en energietransitie. Het huidige, verouderde bestemmingsplan en de geurzone vormen een hindernis voor verdere ontwikkeling.

Het probleem is de geur, niet Sonac

Ook wij merken het negatieve sentiment rondom de komst van de biovergisters. Maar naar onze mening is het sentiment vooral gedreven op de geur (stank) die in de omgeving wordt ervaren. We hebben ons laten adviseren door deskundigen over de geurcontouren en geurzone. Dit zijn verschillende begrippen!

Er zijn kansen voor aanpassingen, aangezien Sonac de afgelopen jaren grote stappen heeft gezet om de geurcontour te verminderen, los van de bestaande geurzone. Een geurcontour is een technische weergave van geurverspreiding, terwijl een geurzone een beleidsmatig vastgesteld gebied is.

We willen graag een proces starten om de geurzone, die Burgum belemmert, te herzien

  • Kan de geurzone nu al kleiner met de nieuwe geurcontouren?
  • Wat is nodig om de geurzone in de toekomst van Burgum (Zuid) te verwijderen?
  • Welke technieken zijn of komen er voorhanden om de geuroverlast verder te reduceren?

Als de geurzone niet verkleint en daarmee de ontwikkeling van woningbouw en recreatie in Burgum Zuid blokkeert, is dat duidelijk maar teleurstellend.

Maar als de geurzone kan verkleinen of verdwijnen, kunnen we:

  • Woningbouw in Burgum Zuid mogelijk maken; mogelijk al op korte termijn!
  • Ondernemers in Burgum Zuid duidelijkheid bieden over de ontwikkelingsrichting.
  • Als we de milieustraat verplaatsen op deze locatie woningbouw realiseren.
  • Het water en de jachthaven verbinden met het centrum.
  • Voorzieningen verplaatsen van Burgum Zuid naar West, waar geen woningbouw komt.
  • In gesprek gaan met ondernemers over Q-bras als eventueel nieuwe locatie.
  • Samen met ondernemingen zuidelijk van het PM-kanaal duurzame energieoplossingen realiseren ten behoeve van ons dorp.
  • Een nieuw omgevingsplan voor Burgum Zuid en Sumar Noord ontwikkelen.

Tijdens gesprekken tussen Burgum 2040 en Sonac heeft de directie van Sonac aangegeven actief te willen meewerken aan een onderzoek om de geurzone te verkleinen. We roepen op tot directe samenwerking tussen Sonac, het college, de gemeenteraad, lokale ondernemers, bewoners en experts om gezamenlijk het geur(zone)probleem aan te pakken! We hopen dat onze inzichten de gemeenteraad ondersteunen bij het nemen van een toekomstgerichte beslissing voor Burgum.

Met vriendelijke groet,

Simon Soet, Jaap van Bruggen en Anco van der Vliet
Namens Burgum2040

Bijlage met achtergrondinformatie en verantwoording

Speerpunt voor Burgum2040
Eén van onze speerpunten in 2023 is onderzoek naar de geur- en geluidzone in Burgum Zuid. We zouden graag een gedegen toekomstvisie willen creëren die Burgum Zuid transformeert tot een levendige en aantrekkelijke woon-, werk- en recreatiebestemming. Wij geloven in wonen (aan het water) boven (kleinschalige) industrie.

Gedurende heel 2023 in gesprek met experts en betrokkenen.
Onze intentie was om in het najaar onze bevindingen in een notitie met de gemeenteraad te delen, waarbij de feiten, fabels en onze eigen bevindingen overzichtelijk presenteren. Om deze notitie te valideren voerden we de afgelopen maanden vele gesprekken.

Ingezonden brief tijdens raadsvergadering 25 september 2023
Bovenstaande schetsend zal het u niet verbazen dat wij met veel interesse het eerste debat tijdens het Iepen Podium van 14 september over de Groengasinstallatie van Sonac hebben gevolgd. Aansluitend hebben we u een ingezonden brief gestuurd waarin wij onze mening en visie delen.

Verantwoording
Onze standpunten in deze brief gebaseerd op uitgebreide analyse, waarbij informatie is verzameld via deskresearch en gesprekken met vertegenwoordigers van de volgende instellingen en bedrijven: ambtenaren en bestuur gemeente Tytsjerksteradiel, FUMO, Rijkswaterstaat, beleidsmedewerker provincie Fryslan, Noppert Beton BV, Sonac Burgum BV, Raadsfracties Gemeente Tytsjerksteradiel, Tiltrans Noord BV, WSV Bergumermeer, Apuls Cijfers & Advies, Van der Veen Ontwikkeling, PMF Stalen Masten, Aventoer In- en Outdoor Activiteitenpark, J. Holwerda Burgum, Dorpsbelang Burgum.